Wacław Jagas

---

Życiorys

Wacław Jagas był synem Alfreda i Róży. W 1940 roku, razem z rodziną, został deportowany na Syberię, gdzie pracował przy wyrębie tajgi. Jego wojskowa kariera zaczęła się w 1943 roku, gdy został zmobilizowany do 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Ukończył Szkołę Podchorążych tej dywizji w Sielcach nad Oką w sierpniu 1943, a następnie jako dowódca plutonu fizylierów wziął udział w bitwie pod Lenino. Walczył na prawym skrzydle dywizyjnych sił, co miało kluczowe znaczenie w mobilizacji i organizacji frontu.

Po bitwie, Jagas przygotowywał podoficerów dla nowo formowanej 3 Dywizji Piechoty, której patronem był Romuald Traugutt. Po ukończeniu wyższej szkoły strzeleckiej w Sołniecznogorsku, uczestniczył w organizacji formowania 1 Brygady Piechoty Zmotoryzowanej 1 Korpusu Pancernego, gdzie pełnił rolę dowódcy 1 kompanii strzeleckiej. Podczas ofensywy 2 Armii Wojska Polskiego działał na odcinku Nysy Łużyckiej, dowodząc kompanią desantową na czołgach. Brał udział w forsowaniu Nysy oraz w walkach pod Budziszynem i nad Sprewą, aż dotarł do Drezna. Ukończył swój szlak bojowy wzdłuż rzeki Łaby, a po wojnie brał udział w wyzwalaniu północno-zachodniej części Czechosłowacji.

W 1946 roku, po zorganizowaniu batalionu ochrony granicy z Czechosłowacją, stacjonującego pod Głubczycami, jako dowódca grupy manewrowej WOP (samodzielnego batalionu konno-zmotoryzowanego), brał udział w walkach z UPA w rejonie Baligrodu. Po ukończeniu Akademii Sztabu Generalnego WP im. gen. Karola Świerczewskiego w 1951 roku, pełnił szereg odpowiedzialnych funkcji dowódczych, sztabowych oraz w szkolnictwie wojskowym Wojska Polskiego.

Jego kariery dowódczej dotyczyły takie stanowiska jak: dowódca 21 Dywizji Piechoty w Lidzbarku Warmińskim (1953–1955), szef sztabu 8 Korpusu Armijnego w Olsztynie, a także szef Zarządu Organizacyjnego Sztabu Generalnego WP (1957–1965). Później był zastępcą dowódcy Warszawskiego Okręgu Wojskowego do spraw liniowych (1965–1969), attaché wojskowym, morskim i lotniczym Ambasady PRL w Moskwie (1969–1973), zastępcą komendanta Akademii Sztabu Generalnego WP (1973–1978) oraz prezesem Ligi Obrony Kraju (1978–1982). Jagas został awansowany na stopień generała brygady w lipcu 1960 roku, a następnie na generała dywizji w październiku 1974 roku. Między 1982 a 1986 roku służył jako zastępca Głównego Inspektora Obrony Terytorialnej ds. szkolenia poza wojskiem, podlegający gen. broni Tadeuszowi Tuczapskiemu.

Od 1986 roku pozostawał w dyspozycji MON, a 30 marca 1988 roku został przeniesiony w stan spoczynku z powodu osiągnięcia wieku emerytalnego (65 lat). Służył w Wojsku Polskim przez 45 lat, w tym aż 28 lat w stopniu generalskim.

Był również aktywnym działaczem społecznym oraz długoletnim prezesem Polskiego Związku Strzelectwa Sportowego. W latach 1984–1985 przewodniczył Radzie Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa, a od maja 1985 do 1990 roku zasiadał w Prezydium Zarządu Głównego ZBoWiD. Udzielał się na rzecz ochrony pamięci historycznej jako członek Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa w latach 1988–1990.

Wacław Jagas spoczywa na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera FII-11-12).

Życie prywatne

Rodzice Wacława Jagasa, oboje zmarli na Syberii, mieli tragiczne losy. Ojciec, Alfred, znalazł spoczynek w 1941 roku w tajdze, w miejscowości Tajszet, w obwodzie Irkuckim. Matka, Róża z domu Korewa, była pochowana w 1945 roku w Kraju Ałtajskim. Wacław miał również rodzeństwo, w tym brata Henryka, który był lekarzem weterynarii oraz oficerem rezerwy. Henryk uczestniczył w wojnie obronnej w 1939 roku i, niestety, całą okupację spędził w obozie niemieckim, Oflagu w Lubece.

Wśród jego sióstr znajdowały się Maria, która przeszła przez piekło obozu koncentracyjnego w Ravensbrück, oraz Krystyna, która tak jak ich ojciec, została wywieziona na Syberię.

Wacław mieszkał w Warszawie. Był mężem Aliny z domu Dominiewskiej, a ich małżeństwo zaowocowało posiadaniem córki oraz syna.

Odznaczenia i wyróżnienia

Wacław Jagas, znacząca postać w historii Polski, został uhonorowany wieloma prestiżowymi odznaczeniami i wyróżnieniami, które podkreślają jego zasługi i oddanie dla kraju. Poniżej przedstawiamy szczegółową listę jego odznaczeń:

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1978),
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1972),
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1958),
• Order Sztandaru Pracy I klasy (1987),
• Order Sztandaru Pracy II klasy (1963),
• Order Krzyża Grunwaldu III klasy (1946),
• Złoty Krzyż Zasługi,
• Krzyż Bitwy pod Lenino,
• Srebrny Medal „Zasłużonym na Polu Chwały” (dwukrotnie – 1943, 1945),
• Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955),
• Medal 30-lecia Polski Ludowej (1974),
• Medal 40-lecia Polski Ludowej (1984),
• Medal Zwycięstwa i Wolności 1945,
• Złoty Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” (1968),
• Srebrny Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”,
• Brązowy Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”,
• Medal „Za udział w walkach o Berlin”,
• Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju”,
• Srebrny Medal „Za zasługi dla obronności kraju”,
• Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju”,
• Medal Komisji Edukacji Narodowej,
• Złoty Medal „Za zasługi dla Ligi Obrony Kraju”,
• Złoty Medal „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej”,
• Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego,
• Odznaka Grunwaldzka,
• Odznaka Kościuszkowska,
• Złota odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (1962),
• Krzyż Wojenny Czechosłowacki 1939 (Czechosłowacja, 1946),
• Order Czerwonego Sztandaru (Związek Radziecki),
• Order Przyjaźni Narodów (Związek Radziecki, 1973),
• Medal „Za umacnianie braterstwa broni” (Związek Radziecki, 1984),
• Medal „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (Związek Radziecki),
• Medal jubileuszowy „Dwudziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (Związek Radziecki),
• Odznaka „25-lecia Zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (Związek Radziecki, 1970),
• Medal jubileuszowy „Trzydziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (Związek Radziecki, 1975),
• Medal jubileuszowy „Czterdziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (Związek Radziecki, 1985),
• Medal jubileuszowy „60 lat Sił Zbrojnych ZSRR” (Związek Radziecki),
• Wpis do „Honorowej Księgi Czynów Żołnierskich” (1985).

---

Oceń: Wacław Jagas

---