Stanisław Prosiński


Stanisław Dyzma Prosiński, urodzony 16 listopada 1912 roku w Suwałkach, a zmarły 14 grudnia 1975 roku w Poznaniu, to postać, którą warto przybliżyć w kontekście polskiej nauki i technologii.

Jako technolog drewna oraz chemik, Prosiński odegrał kluczową rolę w rozwoju branży związanej z obróbką drewna w naszym kraju. Był on twórcą polskiej szkoły w zakresie chemicznej obróbki tego surowca, co znacząco wpłynęło na przyszłe pokolenia specjalistów.

Życiorys

Stanisław Prosiński był synem znanego kupca Grzegorza oraz Zofii z Jankowskich. Swoje pierwsze kroki edukacyjne postawił w Inowrocławiu, gdzie ukończył gimnazjum. Następnie rozpoczął studia na Uniwersytecie Poznańskim. W 1936 roku uzyskał dyplom magistra chemii, a już trzy lata wcześniej, w 1933, ogłosił swoją pierwszą publikację naukową, co stanowiło ważny krok w jego karierze naukowej.

Podczas II wojny światowej Stanisław Prosiński pełnił rolę artylerzysty w Armii Pomorze, a po wojnie został uwięziony w obozie jenieckim Woldenberg. Tam nie zrezygnował z działalności edukacyjnej, organizując kursy chemii dla żołnierzy. W 1949 roku obronił rozprawę doktorską na Wydziale Chemii na Uniwersytecie Poznańskim, która nosiła tytuł „Studia nad przydatnością drewna topoli czarnej i białej jako surowca celulozowego”. W 1954 roku uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1963 roku tytuł profesora zwyczajnego. Jego kariera akademicka obejmowała także funkcję adiunkta u prof. Stanisława Glixellego.

W 1950 roku Prosiński objął stanowisko kierownika Zakładu Chemii Produktów Leśnych na Wydziale Leśnym Uniwersytetu Poznańskiego. W 1951 roku został kierownikiem Katedry Chemicznej Technologii Drewna na nowo utworzonej Wyższej Szkole Rolniczej. W 1970 roku uczelnia ta przekształciła się w Instytut Technologii Drewna, którym Stanisław Prosiński kierował aż do swojej śmierci.

Na koniec życia znalazł spokój na cmentarzu sołackim w Poznaniu, gdzie został pochowany w kwaterze św. Michała-4-7.

Zainteresowania i publikacje

Stanisław Prosiński, znany ze swoich odkryć, koncentrował się na badaniach dotyczących chemii drewna. Jego prace obejmowały analizę właściwości oraz składu chemicznego tego surowca. Wnikliwie przyglądał się także metodom jego uszlachetniania oraz różnym formom chemicznego przerobu, z szczególnym uwzględnieniem termicznego rozkładu, hydrolizy, a także wytwarzania mas celulozowych.

W obszarze swoich zainteresowań miał również tematykę związaną z kalafonią, smołami oraz olejami drzewnymi. Jego dorobek naukowy jest imponujący: opracował osiemnastu publikacji, z czego większość powstała samodzielnie, związanych z chemią drewna.

Warto podkreślić, że jego podręcznik akademicki, Chemia drewna, to pierwsze takie dzieło w Polsce, które stanowiło ważny wkład w edukację akademicką. Prócz tego, napisał liczne skrypty, które zyskały uznanie w środowisku naukowym.

Prosiński miał także wpływ na rozwój kariery swoich uczniów, promując 23 doktorów, 11 habilitowanych oraz 9 profesorów. Ponadto, pełnił rolę przewodniczącego Komitetu Technologii Drewna Polskiej Akademii Nauk, co pokazuje jego zaangażowanie w rozwój branży i nauki w Polsce.

Odznaczenia i uhonorowanie

Stanisław Prosiński został wyróżniony licznymi odznaczeniami, które świadczą o jego zasługach oraz wkładzie w rozwój społeczny i edukacyjny. Oto lista jego osiągnięć:

  • Złoty Krzyż Zasługi,
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
  • Medal 10-lecia Polski Ludowej,
  • Medal Komisji Edukacji Narodowej,
  • patron Zasadniczej Szkoły Zawodowej w Świebodzicach.

W roku 1971, jego działalność akademicka została doceniona, co zaowocowało jego członkostwem w Polskiej Akademii Nauk jako członka korespondenta.

Przypisy

  1. Prosiński, Stanisław, [w:] Członkowie Polskiej Akademii Nauk [online], PAN [dostęp 17.10.2021 r.]
  2. Stanisław Prosiński – miejsce pochówku [dostęp 04.01.2020 r.]

Oceń: Stanisław Prosiński

Średnia ocena:4.99 Liczba ocen:10