Kazimiera Grottowa

Nauka i edukacja

Kazimiera Grottowa to postać niezwykle istotna w polskim świecie sztuki i kultury. Urodziła się 2 lutego 1904 roku w Suwałkach, gdzie zaczęła kształtować swoją pasję do historii sztuki.

Była nie tylko historykiem sztuki, lecz również posiadała tytuł doktora filozofii. Przez lata aktywnie angażowała się w różne inicjatywy związane z kulturą, pełniąc funkcję dyrektora departamentu w Ministerstwie Kultury i Sztuki. Jej wkład w rozwój polskiej kultury był nieoceniony, a jej wiedza i doświadczenie przyczyniły się do wielu ważnych decyzji w dziedzinie sztuki.

Kazimiera Grottowa była również bibliotekarką, co pokazuje jej szerokie zainteresowania i zaangażowanie w popularyzację wiedzy o sztuce.

Jej życie zakończyło się 11 marca 1960 roku w Łodzi, pozostawiając po sobie trwały ślad w historii polskiej kultury.

Życiorys

Kazimiera Grottowa przyszła na świat w rodzinie o silnych tradycjach historycznych. Jej rodzice, Kazimierz i Jadwiga Franciszka z domu Opalińska, kształtowali jej zrozumienie dla dziedzictwa kulturowego. Ojciec Kazimiery był archiwistą w suwalskiej dyrekcji Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego, co pozwalało mu na zgłębianie lokalnych archiwów. Ciekawe jest, że jej dziadek, Tytus Opaliński, brał udział w powstaniu styczniowym, co pokazuje, jak ważne były dla rodziny wartości patriotyczne. Kazimiera sama była aktywną członkinią Polskiej Organizacji Wojskowej.

W 1921 roku z wyróżnieniem zdała maturę w Suwałkach, co świadczy o jej szczególnych zdolnościach. Następnie podjęła studia z zakresu historii sztuki na Uniwersytecie Poznańskim, gdzie zdobyła tytuł doktora filozofii. Jej praca doktorska, zatytułowana „Benardo Bellotto-Canaletto i jego widoki Warszawy” powstała pod opieką prof. Szczęsnego Dettloffa w 1928 roku. Po zakończeniu studiów i odbyciu stażu za granicą, Kazimiera osiedliła się w Warszawie.

W latach 1930-1939 pełniła ważną rolę jako kierownik biblioteki Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej. W tym czasie równolegle pracowała nad habilitacją, odbywając regularne wyjazdy badawcze do Francji i Włoch, co pozwoliło jej jeszcze bardziej wzbogacić wiedzę w dziedzinie sztuki i architektury.

W 1931 roku zawarła związek małżeński z Eugeniuszem Grottem, który był przedstawicielem warszawskiego przemysłu, inżynierem i właścicielem firmy specjalizującej się w budowie mostów. Czas II wojny światowej, w tym Powstanie Warszawskie, oraz pięć lat po wojnie spędziła w stolicy razem z synem Bogumiłem, który urodził się w 1940 roku.

Po zakończeniu działań wojennych, w latach 1945-1947 Kazimiera objęła funkcję dyrektora departamentu w Ministerstwie Kultury i Sztuki. Później, od maja 1947 roku, związana była z Biblioteką Narodową, gdzie kierowała m.in. Biurem Międzynarodowej Wymiany Wydawnictw. W 1950 roku zaczęła pracować w Bibliotece Jagiellońskiej, gdzie dzięki swoim wysokim kwalifikacjom naukowym awansowała na stanowisko kustosza w styczniu 1955 roku.

Poza działalnością zawodową, Kazimiera Grottowa kontynuowała prace naukowe, co zaowocowało publikacją książki „Zbiory sztuki Jana Feliksa i Walerii Tarnowskich w Dzikowie (1803-1849)”, wydanej przez Ossolineum w 1957 roku. Mimo zmagania się z poważną chorobą, nie przestawała przygotowywać prac, w tym kolejnej publikacji zatytułowanej „Krytyka Salonu (1787) Stanisława Kostki Potockiego na tle ówczesnej krytyki francuskiej”. Zmarła 11 marca 1960 roku w Łodzi. Po śmierci została pochowana 15 marca na Starych Powązkach w Warszawie w rodzinnej kwaterze.

Wybrane publikacje

W obszarze twórczości Kazimiery Grottowej znajdują się liczne istotne publikacje, które miały wpływ na współczesne badania i rozwój kultury. Oto kilka najważniejszych z nich:

  • Muzeum Dawnej Warszawy, „Stolica” 1947, nr 20 (artykuł),
  • Muzeum Historii i Rekonstrukcji Moskwy, „Twórczość” 1947, nr 11 (artykuł),
  • Polityka gromadzenia zbiorów w bibliotekach szkół wyższych (referat główny towarzyszący sopockiej konferencji zorganizowanej przez Ministerstwo Szkolnictwa Wyższego – 1956 r.),
  • Zbiory sztuki Jana Feliksa i Walerii Tarnowskich w Dzikowie (1803-1849), Wrocław 1957 (książka).

Eugeniusz Grott

W sierpniu 1939 roku został zmobilizowany do wojska i wziął udział w kampanii wrześniowej, pełniąc funkcję sapera. Po zakończeniu walk, wycofał się ze swoim oddziałem na Litwę, gdzie niestety został wzięty do niewoli.

Prawdopodobnie znajdował się w jednym z obozów w ZSRR. Po wojnie Kazimiera Grottowa podejmowała intensywne poszukiwania swojego męża, jednakże nie przyniosły one oczekiwanych rezultatów. W rzeczywistości, te działania zostały uznane za akt wrogości wobec ZSRR, co prowadziło do jej usunięcia ze stanowiska dyrektora departamentu w Ministerstwie Kultury i Sztuki.

Ciekawostka

W suwalskim Archiwum Państwowym znajduje się cenny dokument – akt urodzenia Kazimiery Grottowej, z domu Adamowicz. Ten ważny zapis jest częścią Księgi akt urodzeń, małżeństw i zgonów prowadzonej przez parafię rzymskokatolicką w Suwałkach, a jego data pochodzenia to 1904 rok, numer aktu to 95.

Przypisy

  1. Cmentarz Stare Powązki: STANISŁAW GROTT, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 03.04.2020 r.]
  2. Akt urodzenia Kazimiery Grottowej z d. Adamowicz [dostęp 28.02.2020 r.]
  3. P. Grzegorczyk, Twórcy i badacze kultury zmarli w 1960 r. : Kazimiera Grottowa (1904-1960), „Znak” 1962, nr 7-8, s. 1189.
  4. S. Wilczyński, Wspomnienie o Kazimierze z Adamowiczów Grottowej, „Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej” 1960, nr 1, s. 27.
  5. Religia, polityka, naród : studia nad współczesną myślą polityczną, red. R. Łętocha, Kraków 2010, s. 7.
  6. Zob.: Akt urodzenia Kazimiery Grottowej z d. Adamowicz dostępny w zasobach Archiwum Państwowego w Suwałkach.
  7. Zob. cytowany wcześniej tekst R. Łętocha w Religia, polityka, naród : studia nad współczesną myślą polityczną.
  8. Religia, polityka, naród : studia nad ..., s. 7.

Oceń: Kazimiera Grottowa

★★★★★
Średnia ocena:4.94 Liczba ocen:7