Mordechaj Arieli, znany również jako Mordechaj Morzyński, to postać, która zapisała się na kartach sztuki jako wybitny izraelski malarz i plastyk. Urodził się w 1909 roku w Suwałkach, malowniczym mieście w Polsce, skąd w późniejszych latach emigrował do Izraela, gdzie spędził resztę swojego życia.
Jego dziedzictwo artystyczne jest ściśle powiązane z jego polskim pochodzeniem, które wpłynęło na jego twórczość oraz na sposób, w jaki postrzegał świat wokół siebie. Mordechaj Arieli zmarł 9 października 1993 roku w Izraelu, pozostawiając po sobie niezatarte ślady w historii sztuki.
Życiorys
Mordechaj Arieli był znaczącą postacią w świecie sztuki, pochodząc z artystycznej rodziny. Jego ojcem był Jakub Morzyński, znany malarz polichromii w synagogach, a brat Dawid również poświęcił się malarstwu. Urodził się w Suwałkach, jednak w młodym wieku rodzice przeprowadzili się do Krakowa, gdzie mieszkał w dzielnicy Kazimierz.
W Krakowie Mordechaj uczęszczał do chederu, gdzie miał okazję spotkać Borisza Schatz, artystę, który dostrzegł jego talent i zainspirował do dalszego rozwoju. Zachęcił go do wyjazdu do Mandatu Palestyny, co stało się rzeczywistością w 1926 roku. Podczas studiów w Akademii Besaleel zyskał reputację buntownika, z powodu zamiłowania do sztuki współczesnej.
W 1928 roku Akademia została zamknięta, a Arieli w 1931 roku udał się do Paryża, gdzie spotkał się z bratem Dawidem Morzyńskim. Tam kontynuował swoje artystyczne kształcenie w Académie de la Grande Chaumière oraz w Ecole Supérieure des Décines. Po powrocie do Palestyny w 1934 roku, pracował jako twórca plakatów dla „Migdalor Cinema”.
W 1937 roku Mordechaj wstąpił do Stowarzyszenia Malarzy i Rzeźbiarzy, a w 1949 do grupy Nowe Horyzonty, której był sekretarzem od 1953 do 1957. Szkoła artystyczna zyskała na znaczeniu dzięki jego działaniom. W latach 1951-1971 Arieli uczył na Uniwersytecie Telawiwskim, gdzie przekazywał swoją wiedzę i doświadczenie nowym pokoleniom artystów.
W swoich wspomnieniach w autobiografii „Aszkenazyjczyk. Biografia możliwa” zawarł wiele refleksji dotyczących zarówno swojego życia, jak i czasów, w których żył. Po zakończeniu swojej twórczości, spoczywa na cmentarzu Yarkon, pozostawiając po sobie bogaty dorobek artystyczny oraz cenne ślady w historii sztuki.
Twórczość
Początkowy okres twórczości Mordechaja Arieli charakteryzował się naiwnym stylem artystycznym, który z czasem przeszedł znaczną ewolucję. Na początku lat 30., po przeprowadzce do Palestyny, artysta zaczął wplatać elementy orientalne w swoje pejzaże oraz martwe natury.
W latach 50. można zaobserwować wyraźny wpływ kubizmu na jego prace. Następnie, w kolejnych latach, artysta często wykorzystuje formy geometryczne jako istotne motywy w swoich obrazach. Jego twórczość z lat 60. zyskała nowy wymiar dzięki wprowadzeniu konstruktywizmu; obrazy z tego okresu charakteryzują się dużymi, jasnymi plamami, które służą jako tło dla przedstawianych wyobrażeń architektonicznych.
Większość jego prac to gwasze na papierze, natomiast obrazy olejne na płótnie są zazwyczaj niewielkie i oszczędne w formie. Ta różnorodność technik oraz stylów sprawiła, że twórczość Arieli jest niezwykle bogata i interesująca.
Nagrody
Mordechaj Arieli był uznawanym artystą, który zdobył prestiżowe nagrody w swojej karierze. Jego osiągnięcia były wielokrotnie doceniane przez różne instytucje.
- 1953, 1958 – Nagroda Histadrut,
- 1954, 1962 – Nagroda Ministra Edukacji i Kultury,
- 1955, 1961 – Nagroda Dizengoffa.
Przypisy
- Mordechaj Arieli, Aszkenazyjczyk. Biografia możliwa. Lubię czytać
- a b Biografia Mordechaja Arieli, Biderman Gallery
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Leszek Wajda | Michalina Łabacz | Samuel Dushkin | Henryk Kowalski (1911–1982) | Lechosław Marszałek | Paweł Górniak | Karol Kalinowski | Maria Konopnicka | Bohdan Urbanowicz | Swiernalis | Marian Kulesza | Emir Buczacki | Marek Sobczak | Kamila Sacharzewska | Halina Kowalska (wiolonczelistka) | Włodzimierz Kenig | Jakow Goldblatt | Józef Chasyd | Andrzej Wajda | Alfred Wierusz-KowalskiOceń: Mordechaj Arieli