Bohdan Tadeusz Urbanowicz to wybitna postać w polskiej sztuce, której życie zostało nierozerwalnie związane z malarstwem i architekturą. Urodził się 3 stycznia 1911 roku w Suwałkach, a swoją artystyczną drogę zakończył 21 marca 1994 roku w Tauroszyszkach. Był nie tylko utalentowanym malarzem, ale również uznawanym architektem oraz profesoremASP w Warszawie, gdzie dzielił się swoją wiedzą i pasją z młodymi adeptami sztuki.
Jego twórczość oraz osiągnięcia pozostają inspiracją dla wielu pokoleń artystów i miłośników sztuki, a jego wkład w rozwój polskiego malarstwa oraz architektury z pewnością zasługuje na dalsze badania i refleksje.
Życiorys
Bohdan Urbanowicz przyszedł na świat 3 stycznia 1911 roku w Suwałkach, w rodzinie z korzeniami litewskimi. Był synem Tadeusza (1883–1940) i Gustawy z Krzyżanowskich (1886–1967). W okresie 1915–1918 jego bliscy zmuszeni byli do przebywania na wygnaniu w Rosji. Uczęszczał do gimnazjum znajdującego się w Wilnie oraz do gimnazjum im. Stanisława Staszica w Warszawie, które ukończył w 1929 roku.
Studia malarskie zrealizował w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, a równocześnie podejmował naukę prawa na Uniwersytecie Warszawskim. W 1939 roku brał aktywny udział w wojennej kampanii, gdzie został ranny pod Kockiem. W związku z tym odznaczono go Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari. Po wydarzeniach wojennych znalazł się w niewoli niemieckiej, a od listopada 1939 roku przebywał w obozie jenieckim w Norymberdze.
Na początku 1940 roku został przeniesiony do obozu w Laufen an der Salzach. Przez okres od marca 1940 do 26 kwietnia 1945 roku, pozostawał więziony w Oflagu VII A Murnau. Tam z Romanem Owidzkim oraz Bohdanem Bocianowskim prowadził kursy z zakresu grafiki i malarstwa. Wspólnie z astronomem Włodzimierzem Zonnem był jednym z założycieli obozowych liceów ogólnokształcącego oraz matematyczno-przyrodniczego.
Po zakończeniu II wojny światowej, w 1946 roku, Urbanowicz odnajduje i przywozi do Polski z Zamku Fischhorn w Austrii zagrabione dzieła polskiej kultury. W latach 1946–1949 pracował w Ministerstwie Kultury i Sztuki, zajmując się organizowaniem szkolnictwa artystycznego. Dodatkowo, był zatrudniony jako pracownik naukowy w Instytucie Sztuki PAN. Od 1950 do 1980 roku sprawował funkcję profesora w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, prowadząc pracownię malarstwa. W ciągu swojej kariery pełnił także odpowiedzialne role kierownika katedry oraz dziekana Wydziału Projektowania.
Urbanowicz zajmował się malarstwem sztalugowym i ściennym, a wśród jego osiągnięć należy wskazać polichromię Starego Miasta w Warszawie. Był autorem wielu artykułów oraz esei na temat sztuki. Jako członek międzynarodowych stowarzyszeń: AICA, CIE, odznaczał się również tytułem członka honorowego AIAP, a także uczestniczył w wystawach i konkursach zarówno w kraju, jak i za granicą.
Osobiste życie Bohdana Urbanowicza to także wątek artystyczny – jego żoną była Maria (1913–1989), córka Władysława Skoczylasa, również malarka. Para doczekała się córki Agnieszki Urbanowicz-Czarneckiej (malarki) oraz syna Piotra Krzysztofa, który został architektem wnętrz. Urbanowicz zmarł 21 marca 1994 roku w Tauroszyszkach, a jego miejsce spoczynku znajduje się w grobie rodzinnym na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 251-5-26,27).
Ordery i odznaczenia
W życiu Bohdana Urbanowicza wiele znaczących osiągnięć zostało docenionych przez nadanie mu licznych odznaczeń.
- krzyż srebrny orderu virtuti militari, 1939,
- krzyż kawalerski orderu odrodzenia polski, 21 lutego 1947,
- złoty krzyż zasługi, 30 września 1954,
- medal 10-lecia polski ludowej, 19 stycznia 1955.
Przypisy
- Urbanowicz Bohdan Tadeusz – Okręg Warszawski Związku Polskich Artystów Plastyków [online], 22.09.2023 r. [dostęp 14.10.2023 r.]
- Znani absolwenci XIV Liceum Ogólnokształcącego im. Stanisława Staszica w Warszawie [dostęp 14.10.2023 r.]
- Muzeum Utracone [online], youtube.com [dostęp 22.11.2017 r.]
- Cmentarz Stare Powązki: URBANOWICZE, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 28.01.2018 r.]
- BohdanB. Urbanowicz BohdanB., Murnau (1939–1945), „Biuletyn Historii Sztuki”, XLVII, 1985, nr 3–4, s. 404.
- BohdanB. Urbanowicz BohdanB., Murnau (1939–1945), „Biuletyn Historii Sztuki”, XLVII, 1985, nr 3–4, s. 403.
- Stefan Majchrowski: Za drutami Murnau. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1970, s. 117.
- M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19.01.1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
- M.P. z 1947 r. nr 63, poz. 459 „za wybitne zasługi na polu rewindykacji dzieł sztuki z Niemiec”.
- M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1595 „za zasługi w pracy zawodowej w dziedzinie plastyki”.
- Szkoła im. Stanisława Staszica w Warszawie 1906–1950.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Swiernalis | Jerzy Srzednicki | Leszek Aleksander Moczulski | Ludwik Szaciński | Stanisław Santor | Tomasz Organek | Karyna Szarras-Bandtke | Renata Kretówna | Zbigniew Cynkutis | Kasper Zborowski-Weychman | Maria Konopnicka | Karol Kalinowski | Paweł Górniak | Lechosław Marszałek | Henryk Kowalski (1911–1982) | Samuel Dushkin | Michalina Łabacz | Leszek Wajda | Mordechaj Arieli | Marian KuleszaOceń: Bohdan Urbanowicz