Zalew Arkadia

---

Lokalizacja w sieci hydrograficznej

Skatepark Zalew „Arkadia” korzysta z wód rzeki Czarna Hańcza, która odgrywa kluczową rolę w jego zasilaniu. Na północno-zachodnim obrzeżu miasta, poziom wód rzeki osiąga wysokość 172,5 metra nad poziomem morza, natomiast na południowo-wschodnim końcu ta wartość spada do około 145 metrów.

Ruch wód na tym trzynastokilometrowym odcinku suwalskim wskazuje na stratę wysokości wynoszącą 27,5 metra, co skutkuje spadkiem wynoszącym 2,1 promila.

Cel i czas budowy, sposób wykonania zbiornika

W początkach XVIII wieku z inicjatywy suwalskich mieszkańców zbudowano młyn wodny, który zlokalizowany był tuż poniżej mostu, po lewej stronie rzeki. Z czasem powstały zbiornik używany do celów gospodarczych zaczęto określać mianem Arkadii, co związane było z jego otoczeniem oraz funkcjami rekreacyjnymi.

W lecie zalew zyskiwał na popularności jako miejsce kąpieli, natomiast na malowniczej wyspie pośrodku stawu, usypanej z pozostałości powstałych podczas jego pogłębiania, organizowano różnorodne występy artystyczne i pokazy sztucznych ogni. Na terenach sąsiadujących ze stawem odbywały się także kreatywne wydarzenia i zabawy.

W roku 1911, na lewym brzegu rzeki, gdzie dzisiaj znajdują się ogrody, powstał drewniany teatr „Arkadia”, który zachwycał swoją architekturą. Miał salę widowiskową, która pomieściła aż 352 widzów oraz była wyposażona w elektryczne oświetlenie. Teatr stał się miejscem działań artystycznych, gościł przyjeżdżające grupy teatralne oraz lokalne zespoły amatorskie. Niestety, budowla ta spłonęła po zakończeniu I wojny światowej.

W miarę upływu lat i po rozbiórce młyna, zbiornik stracił swoje pierwotne znaczenie jako rezerwuar wody, a tereny wokół niego zaczęły zarastać trzciną i inną roślinnością wodną. Podczas II wojny światowej zalew został zasypany, co następnie przyczyniło się do dalszej degradacji tego miejsca.

Jednak w latach 70. XX wieku pojawiła się koncepcja jego ponownego zagospodarowania, która zyskała aprobatę lokalnych władz oraz mieszkańców. Dzięki współpracy z wojskiem i zaangażowaniu społeczności, zalew przeszedł renowację, a prace obejmowały jego odnowienie, pogłębienie i przystosowanie do użytku. Tak oto, w 1976 roku, oddano do dyspozycji mieszkańców piękny, 11-hektarowy zalew, którego uroczyste otwarcie odbyło się 22 lipca.

Cały kompleks rekreacyjny obejmował różnorodne atrakcje, w tym wypożyczalnię sprzętu pływającego, przystań, plaże oraz wydzielone miejsca do kąpieli, które były starannie strzeżone. Dodatkowo staw został zarybiony, co przyciągnęło liczne rzesze entuzjastów wędkowania, a zalew szybko stał się miejscem wypoczynku i rekreacji dla mieszkańców oraz turystów.

Sposób zasilania

Wody zalewu Arkadia czerpane są z rzeki Czarna Hańczę, która w Suwałkach osiąga szerokość od pięciu do dziesięciu metrów oraz głębokość od pół do jednego metra. Połączenie zbiornika z rzeką następuje za pomocą sztucznego kanału, umiejscowionego blisko jazu na Czarnej Hańczy, który z kolei reguluje poziom wód. W ten sposób woda w zbiorniku krąży zgodnie z określonym schematem: jaz piętrzący, rurociąg doprowadzający oraz rurociąg spustowy kierujący wodę z powrotem do rzeki. Woda w zalewie Arkadia spełnia wszystkie normy Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej, które obowiązują dla publicznych kąpielisk.

Badana cecha	Metoda zastosowana	Wynik
Przezroczystość	Włożenie kawałka metalu zawieszonego na nici w pionie, aż przestanie być widoczny.	≈ 1 m 30 cm
Barwa	Ocena wizualna (oko)	zielonkawa
Zapach	200 cm³ próbki wody z obszaru przybrzeżnego zostało wlano do kolby stożkowej i ogrzewane do 200°C. Kolbę przykryto szkiełkiem zegarkowym, a zapach wąchano przy wylocie. Skala 1-5. Wyróżnia się trzy rodzaje zapachu wody: R – roślinny: zapach siana, ziemi, torfu, mchu, kwiatów, traw G – gnilny: zapach pleśni, siarkowodoru, fekaliów, stęchlizny S – specyficzny: zapach chloru, fenolu, nafty, acetonu, smoły || 2R Wyraźny zapach roślinny: siana, ziemi, torfu, mchu, kwiatów, traw
Odczyn	Pasek lakmusowy	Kolor .o.tawy pH ≈ 8,3-8,5
Twardość	Pasek testowy	≈ 250 mg CaCO3/dm³

Osady, fauna i flora występujące w otoczeniu zbiornika i na jego dnie

W strefie przybrzeżnej zalewu Arkadia, roślinność wodna tworzy wąski pas szuwaru, w którym możemy spotkać takie gatunki jak: oczeret jeziorny, manna mialec, trzcina pospolita oraz jeżogłówka gałęzista. Fragmenty brzegowe są porośnięte przez m.in. ponikło błotne, turzycę dzióbkowatą, turzycę błotną, mannę jadalną, mozga trzcinowatą, rdestnicę przeszytą oraz wywłócznik kłosowy. Warto zauważyć, że zbiornik ten nie obfituje w ryby, jednak znajdują się w nim częste gatunki, takie jak płoć, ukleja, krąp, leszcz oraz okoń. Dodatkowo, nad wodami Czarnej Hańczy oraz w obrębie zbiornika Arkadia można zaobserwować takie ptaki jak: kaczka krzyżówka, mewa śmieszka, łyska oraz łabędź niemy.

Na dnie zbiornika i w jego otoczeniu możemy dostrzec osady organiczne, które obejmują: liście, szczątki roślin oraz drobne organizmy. Ponadto, обнаружусще v także iły, muły, piaski oraz żwiry. W obrębie kąpieliska jedynym rodzajem osadu jest sztucznie nasypany piasek.

Znaczenie zalewu dla regionu

Kąpielisko to pełni istotną rolę rekreacyjną dla mieszkańców oraz turystów, przyciągając liczne grupy podczas organizowanych imprez. Obszar zalewu, wynoszący około piętnastu hektarów, skrzypek w strefie relaksu oraz aktywnego wypoczynku. Na jednym z brzegów znajduje się strzeżone kąpielisko miejskie, obok którego zlokalizowane są obiekty obsługujące plażę, takie jak sanitariaty ogólnodostępne, bar oraz wypożyczalnia sprzętu wodnego. Nieopodal znajdują się również boiska do plażowej piłki siatkowej, a także profesjonalny skatepark.

Wokół zalewu Arkadia wiją się liczne ścieżki rowerowe i piesze, które zachęcają do wypoczynku na świeżym powietrzu. Na przeciwległym brzegu skryte są asfaltowe korty tenisowe ogrodzone siatką, a w pobliżu zlokalizowane są budynki Ośrodka Żeglarskiego oraz Ośrodka Sportu i Rekreacji, mieszczącego siedziby Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego w Suwałkach i klubu modelarskiego. W okolicy zalewu odbywać się będą również różnorodne imprezy rekreacyjne i sportowe.

Dzięki lokalizacji kawiarni, z tego miejsca korzystają nie tylko plażowicze, ale również mieszkańcy Suwałk. W przyszłości planowane jest wybudowanie restauracji, hotelu oraz innych obiektów sportowo-rekreacyjnych, co czyni zalew jednym z lepiej zorganizowanych kąpielisk w regionie. W sezonie letnim, bezpieczeństwo osób korzystających z kąpieli zapewniają ratownicy WOPR, zatrudnieni przez Ośrodek Sportu i Rekreacji w Suwałkach. W skład zespołu wchodzą urządzenia, które zabezpieczają potrzeby około 1500 osób, przy założeniu, że jedna trzecia przebywa w wodzie, a pozostałe dwie trzecie korzystają z plaży.

Kąpielisko zostało zaprojektowane tak, aby składało się z trzech wydzielonych części, mogących pomieścić 500 osób. Obejmują one strefę dla umiejących pływać, o głębokości od 1,20 metra do 2,5 metra, wyznaczoną przez pomost. Dla osób, które nie potrafią pływać przewidziana jest strefa do głębokości 1,20 metra oznaczona bojkami w kolorze żółtym, oraz brodzik dla dzieci o głębokości nieprzekraczającej 40 centymetrów. Ściany basenów kąpielowych są trwale wydzielone od otaczającego zbiornika, a pomosty pływające posiadają barierki o szerokości trzech metrów. Dno basenów zachowuje równomierny spadek oraz gładką powierzchnię bez zagłębień. Kąpielisko dysponuje także łodzią motorową oraz kompletnym sprzętem ratunkowym.

---

Oceń: Zalew Arkadia

---