Cerkiew pod wezwaniem Wszystkich Świętych to wyjątkowa prawosławna świątynia, która pełni funkcję parafialną w malowniczych Suwałkach. Jest ona integralną częścią dekanatu Sokółka, przyporządkowaną diecezji białostocko-gdańskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.
Cerkiew przyciąga uwagę nie tylko swoją architekturą, ale także duchowym znaczeniem, które odgrywa w życiu lokalnej społeczności. Lokalizacja świątyni w Suwałkach sprawia, że jest ona istotnym punktem na mapie prawosławnych miejsc kultu w Polsce.
Historia
„Budynek, który do dziś wzbudza podziw, został wzniesiony w latach 1891–1892, a jego uroczyste poświęcenie miało miejsce 8 września 1892 roku.
Początkowo służyła jako kaplica cmentarza, w której odbywały się ceremonie żałobne. Z kolei w 1940 roku otrzymała status świątyni parafialnej, stając się miejscem duchowego życia dla lokalnej społeczności.
Po zakończeniu II wojny światowej, cerkiew niejednokrotnie padała ofiarą kradzieży, co miało znaczący wpływ na jej kondycję. Wyremontowano ją w latach 1976–1979, co przyczyniło się do poprawy stanu technicznego budowli.
Warto zaznaczyć, że 8 września 2012 roku świątynia obchodziła swoją 120. rocznicę konsekracji, co było ważnym wydarzeniem dla mieszkańców Suwałk.
W 2013 roku, dzięki wsparciu Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego, rozpoczęto kolejny etap renowacji. Do października 2014 roku wymieniono między innymi oszalowanie wieży, pokrycie części dachów oraz kopułę, co znacząco wpłynęło na wygląd zewnętrzny budowli.
Kolejnym ważnym krokiem było wpisanie cerkwi do rejestru zabytków, co miało miejsce 12 maja 2003 roku, pod numerem A-57, zapewniając jej w ten sposób dodatkową ochronę prawną.
Architektura
Obiekt, o którym mowa, to drewniana cerkiew, która została zbudowana w rosyjskim stylu. Jej konstrukcja oparta jest na zrębie, a zewnętrzna powierzchnia jest oszalowana. Cała budowla ma formę krzyża greckiego, do którego przylega przedsionek.
Ramiona boczne oraz prezbiterium mają prostokątne zakończenie. Na miejscu, gdzie krzyż się przecina, znajduje się wysoka czworoboczna wieżyczka. Jest ona pokryta blaszanym dachem w formie ostrosłupowej i zwieńczona cebulastą kopułką, na której stoi krzyż. Nad głównym wejściem do cerkwi wznosi się skromna dzwonnica o konstrukcji słupowej, składająca się z dwu belek, które zakryte są dachem dwuspadowym.
Wnętrze świątyni pokryte jest stropem płaskim, który w miejscu przecięcia ramion krzyża unosi się ku górze, tworząc iluzję **kopuły**. W jej wnętrzu znajduje się jednobarwna polichromia olejna, która przedstawia Chrystusa Pantokratora oraz czterech Ewangelistów. W centralnej części obiektu umieszczony jest skromny, jednorzędowy ikonostas, ozdobiony ikonami utrzymanymi w stylu akademickim.
Przypisy
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podlaskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r.
- Adam Matyszczyk: Parafia Wszystkich Świętych w Suwałkach włączona do Dekanatu Sokólskiego. cerkiew-sokolka.pl, 10.02.2022 r. [dostęp 10.02.2022 r.]
- Parafia Prawosławna Wszystkich Świętych w Suwałkach – Historia. cerkiew.suwalki.pl. [dostęp 21.12.2017 r.]
- Zakończenie kolejnego etapu remontu cerkwi [online], Parafia Prawosławna w Suwałkach [dostęp 20.11.2014 r.]
- a b Prawosławni mieszkańcy Suwałk obchodzą 120-lecie wyświęcenia swojej cerkwi. Polskie Radio Białystok, 28.09.2012 r. [dostęp 10.09.2012 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Obiekty religijne":
Cmentarz żydowski w Suwałkach | Parafia Wszystkich Świętych w Suwałkach | Rzymskokatolicki cmentarz parafialny w SuwałkachOceń: Cerkiew Wszystkich Świętych w Suwałkach