Kościół Świętej Trójcy w Suwałkach

Wzniesiony w stylu klasycystycznym, kościół nie przeszedł znaczących zmian strukturalnych na przestrzeni lat. Istotną modyfikacją w XX wieku była zmiana hełmu wieży, który pierwotnie miał inny kształt. Warto podkreślić, że podczas II wojny światowej budynek nie został zniszczony, lecz Niemcy zarekwirowali dzwony i zdemontowali niektóre dzieła sztuki, takie jak metalowe części organów. Po wojnie, w 1945 roku, świątynia została zajęta przez katolików, a jej zwrot do wspólnoty luterańskiej nastąpił po kilku latach procesów sądowych, w wyniku których budynek został oddany, choć w stanie zdewastowanym, bez ławek. Prawidłowe wyposażenie kościoła udało się skompletować dopiero w latach 90. XX wieku, a między 1998 a 1999 rokiem przeprowadzono częściowy remont.

Budynek jest orientowany, jednonawowy, o prostokątnym planie, nadającym mu prostotę i elegancję. Fasada świątyni posiada skromne zdobienia, takie jak schodkowy szczyt oraz trójkątny tympanon oparty na czterech pilastrach, z osadzonymi kimationowymi głowicami. Dzwonnica, wkomponowana w bryłę budynku, jest kolejnym elementem jego architektonicznego uroku. Zmiany w wyglądzie wieży, w tym wysoki hełm, nadają budowli bardziej dominujący charakter, a uszkodzony w przeszłości krzyż został naprawiony w 1999 roku.

Wnętrze kościoła nawiązuje do stylu klasycystycznego. Nawa, w której nie ma wydzielonego prezbiterium, przykryta jest stropem w formie pseudokolebki, zaś koncha zamyka część ołtarzową, co nadaje przestrzeni harmonijny wygląd. Kolumny toskańskie i jońskie, które wspierają strop, wzmacniają wrażenie wielkości pomieszczenia. Wnętrze tego jednoprzestrzennego kościoła sprawia wrażenie trójnawowego, co jest efektem zastosowania wyrafinowanej architektury. Balustrady empor, mające zaokrąglony kształt, podkreślają elegancję przestrzeni, a wypukły gzyms tworzy konsolę dla ambony, nadając jej dodatkowego uroku.

Wyjątkowym elementem wystroju jest XIX-wieczny obraz przedstawiający Ostatnią Wieczerzę, namalowany na podstawie słynnego fresku Leonarda da Vinci, który umieszczono nad mensą ołtarza. Zespół ołtarza i ambony otacza charakterystyczny detal architektoniczny, a ambona pozbawiona baldachimu skutecznie wykorzystuje naturalne kształty konchy stropu do podtrzymywania swej formy. Na chórze muzycznym znajdują się XIX-wieczne, neogotyckie organy, które po wojennych zniszczeniach zostały odrestaurowane i uruchomione ponownie w latach 90. XX wieku.

Wnętrze kościoła szczyci się również tablicami pamiątkowymi poświęconymi przedwojennym luterańskim proboszczom suwalskim, w tym ks. Wilhelma Artura Borkenhagena (1898–1972) oraz jego poprzednikowi, ks. Zygfrydowi Oskarowi Loppe (1883–1957). Kościół Świętej Trójcy w Suwałkach do dziś stanowi ważne miejsce dla społeczności luterańskiej, w którym czasami odbywają się również koncerty muzyczne.